مروری بر متاستاز استخوانی و نقش ویژه پرتودرمانی موضعی و سیستمیک در تسکین آن

استخوان شایع ترین محل متاستاز در بیماران مبتلا به سرطان است. تعداد زیادی از متاستازهای استخوانی بی علامتند و اغلب به طور اتفاقی در بررسی های اولیه یا پی گیری ها کشف می شوند. در موارد علامت دار، درد شایع ترین علامت است. کیفیت درد متفاوت و از درد نقطه ای تا تیر کشنده متغیر است. درد اغلب شب ها و با فعالیت تشدید می شود. با افزایش طول عمر بیماران مبتلا به متاستاز استخوانی به خصوص در مبتلایان کانسر پستان و پروستات در سال های اخیر، انتخاب مناسب مجموعه ای از روش های درمانی برای آن اهمیت زیادی پیدا کرده و می تواند منجر به بهبود کیفیت زندگی بیماران، کاهش هزینه های درمانی، جلوگیری از ناتوانی و وابستگی بیمار به اطرافیان، عدم تاخیر در درمان های ضد سرطان و پیشگیری از عوارض تهدیدکننده حیات گردد. درمان فعلی متاستازهای استخوانی شامل کنترل درد با آنالژزیک ها، پرتودرمانی (پرتو درمانی موضعی یا سیستمیک)، بیس فسفونات ها و جراحی می باشد. درمان و کنترل متاستازهای استخوانی کاری پرچالش و نیازمند همکاری گروهی متخصصین رشته های ذیربط است. رادیوتراپی در میان درمان های انکولوژی بیش ترین کاربرد را برای این منظور دارد. در این نوشتار، به مرور متاستاز استخوانی و درمان های آن با تکیه بر نقش ویژه پرتودرمانی موضعی و سیستمیک می پردازیم و سعی می کنیم با مرور مقالاتی که در زمینه درمان متاستازهای استخوانی در کشور و به خصوص توسط نویسنده و سایر همکاران در بخش رادیوتراپی- انکولوژی انستیتو کانسر و مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است بتوانیم به انتخاب بهترین روش درمان در بیماران ایرانی مبتلا به متاستازهای استخوانی کمک کنیم.